Usługa nazewnicza domen (DNS) wykorzystuje procesy serwera działające w różnych dostępnych w sieci systemach, zapewniając translację nazwy hosta na adres IP żądającym jej systemom w sieci. DNS porządkuje grupy systemów w jednostki zwane domenami. Domeny DNS w całym Internecie, są uporządkowane w jedną hierarchiczną strukturę, za pomocą zdefiniowanych przyrostków stanowiących wierzchołek drzewa (.com, .org, .edu i różne dwuznakowe kody państw itp.). Domena DNS generalnie odpowiada organizacji. W zamieszczonych przykładach będę używał fikcyjnej domeny auroral.com.
Do indywidualnych systemów w domenie DNS można się odwołać za pomocą ich pełnej nazwy domenowej (FQDN – Fully Oualified Domain Name), składającej się z nazwy hosta i nazwy domeny. Na przykład do systemu vala w przykładowej domenie można się odwołać jako do vala.auroral.com. Domeny mogą być dzielone na poddomeny. W ten sposób do nazwy viveca.multi.auroral.com można się odwołać przez nazwę viveca w poddomenie multi domeny auroral.com. Możliwych jest wiele poziomów poddomen, ale są one rzadko stosowane w praktyce.
Z perspektywy serwera DNS domeny DNS są administrowane jak jedna lub więcej stref {ang. zonę), gdzie strefa jest po prostu poddrzewem domeny DNS (a cała domena jest potencjalnym podzbiorem). Określenia „domena” i „strefa” są używane zamiennie w wielu dyskusjach o DNS. Dla uzyskania przejrzystości używać będę jedynie tego ostatniego określenia, gdy mówimy o translacji danych dla zbioru systemów.
Usługa nazewnicza domen to kluczowy element infrastruktury internetowej, który umożliwia zamianę przyjaznych dla użytkownika nazw domenowych na odpowiadające im adresy IP. Dzięki temu użytkownicy mogą korzystać z nazw, takich jak „google.com” zamiast zapamiętywania skomplikowanych numerów IP, co sprawia, że korzystanie z internetu jest bardziej intuicyjne. Główną rolą tej usługi jest umożliwienie przekształcania zapytań o domeny na odpowiednie zasoby sieciowe, a także organizowanie struktury nazw w hierarchii, co ułatwia zarządzanie i rozwiązywanie nazw.
Usługa nazewnicza opiera się na systemie DNS (Domain Name System), który jest zdecentralizowanym systemem przechowującym bazę danych zawierającą informacje o przypisanych nazwach domen do adresów IP. DNS działa na zasadzie zapytań i odpowiedzi, umożliwiając urządzeniom w internecie, takim jak serwery czy komputery, odnalezienie się nawzajem za pomocą łatwych do zapamiętania nazw. Wykorzystywany jest także w innych aplikacjach, takich jak poczta elektroniczna, gdzie umożliwia rozwiązywanie nazw serwerów pocztowych do adresów IP.
W ramach usługi DNS, serwery nazw pełnią różne funkcje, takie jak przechowywanie i udostępnianie informacji o domenach. Istnieją serwery główne (root), które stanowią najwyższy poziom w hierarchii DNS, oraz serwery strefowe, które zarządzają określonymi zakresami nazw, np. „.com” czy „.org”. Te serwery współpracują ze sobą, umożliwiając szybkie i precyzyjne przetwarzanie zapytań.
Struktura nazw w DNS jest hierarchiczna, co oznacza, że domeny są organizowane w postaci drzewa, z korzeniem na szczycie. Na przykład, domena „example.com” jest zbudowana z trzech części: „com” to domena najwyższego poziomu (TLD), a „example” to nazwa drugiego poziomu. Dzięki tej strukturze możliwe jest przypisywanie nazw do różnych zasobów w sieci i zarządzanie nimi w sposób efektywny, a także rozdzielanie odpowiedzialności za zarządzanie różnymi częściami systemu nazw.
Zarządzanie usługą DNS obejmuje m.in. konfigurację rekordów DNS, które określają, jakie informacje są powiązane z daną domeną. Do najczęściej używanych rekordów należy A (adres IP), MX (serwer poczty), CNAME (alias) oraz NS (serwer nazw). Rekordy te są kluczowe dla prawidłowego działania usług internetowych, ponieważ to one wskazują na odpowiednie zasoby lub serwery związane z domeną.
Usługa nazewnicza domen opiera się na systemie DNS, który zapewnia płynne i efektywne przetwarzanie zapytań o nazwy domenowe w Internecie. Dzięki tej technologii użytkownicy mogą korzystać z łatwych do zapamiętania nazw, a system umożliwia wydajne zarządzanie strukturą nazw oraz szybkie odnajdywanie serwerów i zasobów w sieci.