podrozdział pracy magisterskiej
Jednym z niebezpieczeństw są wzory promowane przez mass media. Problemem może być zwykła telewizja. Nastawiona na masowy odbiór i komercję wręcz epatuje okrucieństwem. „Od kiedy Freud ogłosił, że kultura stanowi źródło cierpień (…) pojawiło się coś w rodzaju społecznego przyzwolenia na babranie się w najciemniejszych zakątkach ludzkiej duszy (i ciała).”[4]
Jednakże sięgnęło ono kresu w momencie, gdy psychologowie, pedagogowie i socjologowie zaczęli alarmować o gwałtownym wzroście przestępczości dzieci. One to właśnie najwcześniej padły pastwą wyzwolenia sztuki z „łańcucha moralności”, ponieważ nie potrafią z racji urodzenia się w „cywilizacji obrazków”[5] odróżnić fikcji od rzeczywistości. Pies Pluto przejechany przez walec drogowy i po upadku z wieżowca, podnosi się otrzepuje i biegnie dalej. Liczba godzin spędzanych przez dzieci przed telewizorem jest zatrważająco wysoka. Jeszcze bardziej niepokoi antytradycyjna i antyrodzinna retoryka, którą nasycona jest większość programów, oraz stale serwowana na srebrnym ekranie dawka przemocy i wolnego od konwencji seksu.
Można o tych i innych podobnych zjawiskach pisać bardzo wiele, jednakże nie ulega wątpliwości, że w Polsce w ostatnich latach nastąpiła znaczny wzrost patologizacji społeczeństwa. Związane jest to moim zdaniem z pogorszeniem się ogólnych warunków życia społeczeństwa (coraz więcej ludzi funkcjonuje na granicy ubóstwa), napływem agresywnego kina akcji z zachodu, wzrostem tempa życia, czy coraz częstszym poczuciem alienacji i wyobcowania jednostek ze społeczeństwa. Ludzie chcą być akceptowani, a w świecie pogoni za pieniądzem, gdzie rodzice nie mają czasu dla swoich dzieci, społeczeństwo bardzo ponętne na zachęcające zaproszenia od ludzi z sekt, od dealera narkotyków, czy od pana Józefa z sąsiedniej klatki, który mówi, że jak się napije, wtedy życie jest bardziej kolorowe…
Patologia społeczna to zjawisko, które odnosi się do zachowań, norm i wartości, które odbiegają od przyjętych wzorców społecznych i są uznawane za szkodliwe lub destrukcyjne dla jednostki oraz społeczności. Patologia może obejmować różne obszary życia społecznego, takie jak przemoc, uzależnienia, przestępczość, bezrobocie, a także wykluczenie społeczne.
Skutki patologii społecznej mogą być dalekosiężne zarówno dla jednostek, jak i całych społeczności. W przypadku osób dotkniętych patologią, skutki często obejmują problemy zdrowotne, emocjonalne oraz społeczne, takie jak uzależnienia, depresje, czy problemy w relacjach międzyludzkich. Patologia społeczna może również prowadzić do dezintegracji rodziny czy izolacji jednostek, co pogłębia problemy społeczne i zwiększa trudności w reintegracji osób w pełni funkcjonujących w społeczeństwie.
Zjawisko patologii społecznej wpływa również na szerszą strukturę społeczną. Wysoka przestępczość, rosnące bezrobocie i ubóstwo prowadzą do osłabienia poczucia bezpieczeństwa, zmniejszenia jakości życia, a także obniżenia zaufania obywateli do instytucji publicznych. W dłuższej perspektywie prowadzi to do kryzysu społecznego, który może wymagać skoordynowanych działań naprawczych.
Przyczyny patologii społecznej są złożone i wieloaspektowe. Czynniki indywidualne, takie jak predyspozycje biologiczne, problemy psychiczne czy brak wsparcia emocjonalnego w dzieciństwie, mogą wpływać na rozwój patologicznych zachowań. Czynniki społeczne odgrywają równie istotną rolę; do najważniejszych z nich należą ubóstwo, bezrobocie, brak dostępu do edukacji oraz nierówności społeczne. Osoby żyjące w trudnych warunkach materialnych, pozbawione wsparcia społecznego, częściej stają w obliczu patologii społecznej.
Również czynniki kulturowe i strukturalne mają wpływ na rozwój patologii. Brak pozytywnych wzorców w społeczeństwie, złamane normy moralne, a także trudności w adaptacji do zmieniających się warunków społecznych mogą prowadzić do występowania zjawisk takich jak marginalizacja, wykluczenie społeczne czy przemoc.
Patologia społeczna ma poważne skutki zarówno dla jednostek, jak i dla całej społeczności, a jej przyczyny są złożone i wynikają z interakcji wielu czynników indywidualnych, społecznych, ekonomicznych i kulturowych. Skuteczne przeciwdziałanie patologii wymaga podejścia wieloaspektowego, obejmującego zarówno wsparcie dla osób zagrożonych, jak i zmiany w strukturze społecznej i ekonomicznej.
Będziemy kontynuować prezentację tej pracy magisterskiej…
[4] Jadwiga Mizińska, Uśmiech Hioba. Filozoficzne troski współczesności, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1998.
[5] Jadwiga Mizińska, Uśmiech Hioba. Filozoficzne troski współczesności, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1998.
